Барга Монголчуудын Сүй тавих ёс

                   

      Сүй тавих ёс

Сүй тавих буюу охины инж тавих ёс

Дорно дахины бэрийн зурхайд сүй тавих ёс хэмээн зан үйл бий. Энэ зан үйл нь нутаг орны онцлог, ард түмний ахуйн нөхцөлөөс шалтгаалан өөр өөр байх боловч утга нь ижил зан үйл юм.Тэр тусмаа Барга Монголчуудын хувьд сүй тавих зан үйл нь хүүгийн талаас охин гуйж очиход охины талаас охины инж болох эд малыг гол төлөв бод малаар тавих бөгөөд сондгой тоогоор /5,7,9 гэх мэт/ хэмжээг тогтоон охины тал шийдэн хэлдэг ёс юм. Охины талын саналыг хүүгийн тал хүлээн зөвшөөрвөл сүй тавьсны бэлэг болох Ногтот морь, эвийг нийлүүлэгч хэмээн цавуу. Сэв дарагч хэмээн хуурай, гал бадраагч хэт зэргийг хадагны хамтаар охины эцэгт барьж хүүгийн тал нь бэр буулгах цаг өдрийг товлож тохирдог.

Мөн хүүгийн тал нь тахил шүтээнд тахил тахих, идээ, зам цайлах морь /Цэнхэр ба бор зүсмийн морь/ үнэр сайт хүж, гэрэл сайт зэргийг бурханд өргөх бүтэн хонины мах заавал өгдөг ёстой.

 Бэрд буян хишиг урих

Бэрийн зурхайд бэр болон очих гэж буй охины хойшдын  буян заяа  хишигт дэмбэрэл сайн сайхан байдлыг бэлгэдэн охины талаас өмсөх хувцас, унах унаа, хөтөч нарын зохицол шүтэлцээ, зүг чигийн гай тохиох барцад, хагацал, зовлон, өвчин эмгэг зэргийн зам мөрийг тэгшитгэх зан үйлийг хийж гүйцэтгэдэг. Үүний нэг  үйл нь охины талаас охиндоо зам мөр үйлийг тэгшитгэж буян үйлдэж, хишиг урьж, ном хуруулах ёс юм.

 Цэгээний найр

Энэ ардын ёс нь заншил нь уйлж мордсон бэр жаргадаг ,инээж очсон бэр зовдог  хэмээх ардын  зөн совин-т үйлээс үүдэлтэй.Цэгээний найр нь бэр болохоор мордож буй охин. Найз охидын хамтаар цэгээ ууж дуулж хуурдаж , уйлж найрлах ба эр хүн оролцдоггүй зөвхөн охид оролцдог ба сүй тавьсны дараа хийнэ.